OP DE GRENS VAN HERTOGDOM GELRE

Introductie en Toelichting
Grensstenen op grens ned-dld: Achterhoek
- Inleiding
- Palen en Stenen op grens Achterhoek
  - Dinxperlo-Aalten
    - Dinxperlo
    - Aalten
  - Winterswijk
    - Woold
    - Wooldse veen
    - Kotten
    - Ratum
    - Meddo
  - Eibergen
Grensstenen anno 1766 Achterhoek
Overige palen Gelderland-Duitsland
- Langs Liemers en Montferland
- Zuid van de Rijn
Op de grens van Gelderland
Op de grens van Gelre
Grenspalen in Gelderland
Grenspalen in Noord-Holland
Jachtpalen
Palen op rivierdijken
Kleine groepen en solitairen

links: het wapen van Bergh de staande leeuw en de ketting van het Gulden Vlies rondom;

rechts: het wapen van Kleef met daaronder de zilveren emmer van Emmerich.

Deze steen is een oorspronkelijke en heeft model gestaan voor de copiën aan de Hassantweg en de Verborgstrasze.

locatie Hassentweg:
copie; niet op de oude grens; aan Huthumse kant wapen Bergh met guldenvlies; andere kant Kleefse wapen met geel korstmosplekken;

locatie bosgebied zuidelijk van Slot Borghees:
originele steen; nabij de oorspronkelijke grens; zonder wapen van Bergh en gulden vlies; groenige aanslag; bovenaan beschadigd;

locatie hoek Dederichstrasze/D.Stormstrasze:
originele steen; wapen Bergh niet te zien; matig onderhouden; donker geel korstmos; stond vroeger bij Verborgstrasze

locatie hoek Verborgstrasze-Borgerheeser Weg
copie; beide wapens goed zichtbaar; goed onderhouden

locatie Rheinpark:
originele steen; stond vroeger op hoek Grabenstrasze-sHeerenbergerstrasze; sterk verweerd; aan beide zijden schoon; wapen Bergh slecht te herkennen;

locatie Bedburg-Hau: Dr Frankenstrasze 1: ingang KKB Kreis KleveBauverwaltung: copie; stond eerder bij kantoor van KKB in Emmerich; beide wapens zichtbaar; donker grijze aanslag;

De Kleefse Enclaves

Het Hertogdom Kleef had ook het gezag over kleinere gebieden die geheel in Gelre lagen: de zogenaamde Kleefse Enclaves. Deze enclaves zijn in 1817 overgegaan naar Nederland. De grenzen rond de enclaves zijn te beschouwen als grenzen tussen Gelre en Kleef. Hier en daar staan er palen op deze grenzen.
Eén van deze enclaves was het gebied rond Kekerdom en Leuth. Op de Waaldijk westelijk van Millingen staat een grote hardstenen paal op de grens tussen Millingen (Gelre) en Kekerdom-Leuth (Kleef). De tekst LANDSDIJK geeft aan dat het Rijk het onderhoud van de dijk tussen Bimmen en Kekerdom verzorgt. Deze paal staat dus wel op een grens van Gelre. De paal is rond met bovenaan een diameter van ca 40cm die naar onder toe iets groter wordt. De paal staat ca 80 cm boven de grond en is zwaar beschadigd. Van het woord LANDSDIJK ontbreken enkele letters.

Bij Gendt aan de Waal ligt een kleine kern: Hulhuizen; ook een vroegere enclave die vroeger op de andere Waaloever lag. Aan de rivierdijk staat een stenen paal afwijkend van de overige dijkpalen. Wellicht is het een grenspaal van deze voormalige Kleefse Enclave. Het kan ook de grens van de onderhoudsverplichting aangeven. De historische vereniging van Gendt kan daarover ook geen zekerheid geven.

Het Rijk heeft deze paal geplaatst om de verplichting van het onderhoud van de dijk tussen Kekerdom en Bimmen aan te geven. Kekerdom-Leuth was een enclave en daardoor staat de paal op een grens van Gelre.

Deze vijfkantige stenen paal staat op de grens van Hulhuizen; een voormalige Kleefse enclave. Het kan deze grens markeren, maar ook later geplaatst zijn om de verplichting van dijkonderhoud tussen Gendt en Doornenburg aan te geven.