grenspalen rond Alkmaar

 

 

De stad Alkmaar heeft grenspalen op de grenzen met de voormalige gemeenten Bergen, Egmond en Heiloo. De palen zijn niet gelijk van vorm en ook niet gelijk geplaatst. Bovendien staan veel palen er niet meer.
De twee meest noordelijke grenspalen staan op de grens met Bergen en dateren van rond 1770. Deze palen dragen twee wapens: enerzijds het wapen van Alkmaar en anderzijds het wapen van de Heer van de Vrije Heerlijkheid Bergen. Ze staan langs de Bergerweg zuid (paal 1) van de Kwakelsbrug en in de berm van de Groeneweg (paal 2). Ze zijn vanaf andere locaties verplaatst vanwege de grenswijziging tussen Alkmaar en Bergen op 1 october 1972. Drie andere Alkmaars-Bergense palen zijn verdwenen.
Een derde Alkmaarse grenspaal staat langs de Hoeverweg op de voormalige grens tussen Alkmaar en Egmond. De paal heeft geen wapens, is zwaar beschadigd en wit geverfd.
Paal 4 staat op de grens met Heiloo langs de zuidwestelijke Rondweg tegenover de Regulierslaan. Het is geen originele paal uit rond 1770, want het wapen van Heiloo ontbreekt op de achterkant.
Eerst stond er een Alkmaars-Heiloose paal op de hoek van de Kennemerstraatweg met de Heilooërdijk. Vanwege de grenswijziging in 1972 is de locatie gewijzigd. Uiteindelijk is deze vijfde paal op 8 september 2016 herplaatst in de Boekelermeer. In dit gebied hebben meer palen gestaan op de grens Alkmaar-Heiloo..

 

De verkenning is gedaan in 2017 en 2018. Nuttige informatie is gehaald uit publicaties van de Historische Verenigingen van Bergen en Heiloo.

Paal 3 aan Hoeverweg bij huisnr 31 op de grens met Egmond aan de Hoef; rond 1750 geplaatst; wellicht ligt bovenste deel in de vaart; bewoners nr 31 hebben de paal geverfd.

Paal 1 in berm Bergerweg: ong 240cm hoog; blauwe hardsteen; obeliskvorm: gemiddelde doorsnede 27x27 cm; hoeken afgevlakt; twee wapens: Alkmaar en Bergen; weinig gele korstmos; 
Monumentenlijst Alkmaar meldt: Deze paal stond aan de Bergervaart bij de molen “Eendracht”, omstreeks 1770 geplaatst, gerestaureerd door gemeente Alkmaar en na de grenswijziging met Bergen op 1 october 1972 geplaatst langs de Bergerweg.

Dit is wapen van Alkmaar: de Burcht

 

 

 

 

 

 

 

Paal 2 in berm Groeneweg: vorm en afmeting als paal 1; blauwe hardsteen; veel geel/bruin korstmos; 
Monumentenlijst Alkmaar meldt: Deze paal stond aan de Bergerweg, omstreeks 1770 geplaatst, gerestaureerd door gemeente Alkmaar en na de grenswijziging met Bergen op 1 october 1972 geplaatst langs de Groeneweg, naast een nieuw bruggetje over de Molensloot.

Het wapen is een vermenging van het wapen van Bergen: kleine wapenschildje in het midden; over het wapen van Willem Lodewijk, heer van Nassau Bergen.

 

Paal 4 hoek randweg-Kennemerstraatweg;

De paal is van blauwe hardsteen, vierkant met een platte kop. De paal  is dus anders gevormd dan de palen 1 en 2. Het wapen van Alkmaar is te zien, maar het wapen van Heiloo ontbreekt. De datum 1-10-1972 is uitgebeiteld op de zijkant. Het is geen oude paal, gelet op de vorm en het ontbreken van het wapen van Heiloo.

Paal 5 staat in de Boekelermeer; blauwe hardsteen, rond; en platte kop. De paal is uit 1731, stond ooit op de hoek van de Heiloöerdijk met de Kennemerstraatweg; toont wapens van Alkmaar en Heiloo. Paal 5 is herplaatst op 8 september 2016 op één van de oorspronkelijke locaties in dit gebied.